پیشخوان: مروری بر پادکست‌ها و نشریات انگلیسی‌زبان ویژه افراد با آسیب بینایی (نسخه ویژه کنفرانس سیسان 2025)

مقدمه

بهار فصل نو شدن است. فصل بیداری و رهایی از خستگی‌های گذشته؛ با شروع سال جدید و بعد از غیبت ۳ماهه، فصل جدیدی از پیشخوان تقدیمتان می‌شود. در 48 پیشخوان گذشته «امید هاشمی» و «امیر سرمدی» میزبان ما در نسخه متنی و پادکست این سرویس بودند و در کنار هم از طریق مرور نشریات انگلیسی‌زبان، ارتباط خود را با جهان گسترده‌تر کردیم. در فصل جدید پیشخوان، مرور نشریات انگلیسی‌زبان را خواهیم داشت و در ادامه کار بخش‌های دیگر نیز به آن اضافه خواهد شد. به فصل جدید پیشخوان خوش آمدید.

از تهران به آناهایم

هر‌ساله در سراسر جهان کنفرانس‌های متعددی در حوزه تکنولوژی برگزار می‌شود؛ بااین‌حال، تعداد انگشت‌شماری از آن‌ها بر فناوری‌های دسترسی‌پذیر و تجهیزات تسهیل زندگی معلولین متمرکز هستند. کنفرانس فناوری دسترسی‌پذیر دانشگاه ایالتی کالیفرنیا (سیسان[i]) بزرگ‌ترین گردهمایی در این حوزه به شمار می‌آید. حدود 40 سال است که هزاران علاقه‌مند به حوزه تکنولوژی‌های دسترسی‌پذیر برای کشف ابزار‌های جدید، تبادل نظر و داشتن اوقات خوش راهی شهر آناهایم[ii] می‌شوند. کنفرانس امسال نیز با شرکت علاقه‌مندان به تکنولوژی از سراسر دنیا و کمپانی‌های ارائه‌دهنده فناوری – از غول‌های فناوری تا استارت‌آپ‌های کوچک – برگزار شد. شماره کنونی پیشخوان به گشت‌و‌گذار در نمایشگاه این کنفرانس اختصاص دارد؛ جایی که شرکت‌های بزرگ و کوچک برای نمایش محصولات و خدمات جدید و بهبود‌یافته خود دور هم جمع شده بودند. با من همراه باشید تا ابتدا از یک صفحه‌خوان محبوب خبر بگیریم، سپس با یک عصای هوشمند آشنا شویم، با هم به تماشای مسابقات ورزشی بنشینیم و در نهایت به سراغ یک دستگاه چندین ساله که حالا مدرن‌تر شده است برویم.

نوید ادغام افزونه کنترل از راه دور و نسخه 64 بیت: توسعه‌دهندگان صفحه‌خوان  ان وی دی ای امسال پرکار خواهند بود

اگر از کاربران صفحه‌خوان «ان‌وی‌دی‌ای[iii]» باشید، حتماً با نصب افزونه کنترل از راه دور و تنظیم آن در یک سیستم تازه راه‌اندازی شده سروکار داشته‌اید. خبر خوب این که با انتشار نسخه 2025.1، قابلیت کنترل از راه دور به طور پیش‌فرض در این صفحه‌خوان ادغام خواهد شد و نیازی به افزونه نخواهد بود. کریستنسن از ویژگی‌های جدید نسخه 2025.1 به امکان به‌روز‌رسانی خودکار افزونه‌های ان‌وی‌دی‌ای اشاره می‌کند. تا کنون تنها امکان نمایش نسخه‌های جدید افزونه‌ها به کاربران برای به‌روز‌رسانی  وجود داشت؛ با نصب نسخه 2025.1 افزونه‌ها توانایی به‌روز‌رسانی بدون سؤال از شما را خواهند داشت.

صفحه‌خوان ان‌وی‌دی‌ای اکنون بیش از 250 هزار کاربر فعال در سراسر جهان دارد و به زودی بیستمین سالگرد خود را جشن می‌گیرد. کریستنسن از افزونه‌ها به عنوان وجه تمایز ان‌وی‌دی‌ای یاد می‌کند؛ قابلیتی که شرایط حضور هوش مصنوعی در این صفحه‌خوان را از مدت‌ها پیش فراهم کرده‌است. افزونه‌های توضیح تصویر تقریبا 6 سال است که برای ان‌وی‌دی‌ای ساخته شده‌اند و کریستنسن این صفحه‌خوان رایگان را در حوزه هوش مصنوعی نسبت به سایر گزینه‌ها با‌سابقه‌تر و پیشتاز می‌بیند. نسخه 64 بیت، ذره‌بین یکپارچه و محیط امن برای افزونه‌ها از مواردی هستند که می‌توانیم منتظر آنها باشیم.

چت جی پی تی در دستان شما: عصای سفید ویواک حالا از همیشه هوشمند‌تر است

تصور کنید عصای سفیدی  دارید که با شما سخن می‌گوید، در برابر موانع زمینی و هوایی از شما مراقبت می‌کند، شما را به کافه و رستوران می‌برد و «چت جی پی تی [iv]» هم دارد! این همراه خوب را کمپانی «ویواک[v]» ساخته است.

ویواک به‌تازگی نسخه دوم عصای سفید هوشمند خود را به مشتریان عرضه کرده که نسبت به نسل قبلی ظاهر بهتری دارد و امکانات بیشتری ارائه می‌دهد. بدنه این عصا از جنس «گرافیت» است و می‌توانید مانند یک عصای معمولی آن را تکه‌تکه تا کنید. این عصا ضد آب و مقاوم در برابر شرایط جوّی  طراحی شده و در باران و برف نیز شما را تنها نمی‌گذارد.  تمام تکنولوژی این عصا در دسته آن قرار دارد که نسبت به باقی تکه‌های آن سنگین‌تر است. چند دکمه برای کار کردن با عصا، حسگر‌های تشخیص مانع، اسپیکر  و پورت «تایپ سی» برای شارژ دستگاه روی دسته عصا دیده می‌شود. ویواک 2 به «جی‌پی‌اس یکپارچه[vi]» مجهز است و برای رسیدن به مقصد مدنظر راهنمای  گام‌به‌گام ارائه می‌کند. همچنین با اتصال بلوتوثی به تلفن همراه و از طریق اپلیکیشن ویواک، می‌توانید به اطلاعات حمل‌و‌نقل عمومی و مکان‌های محبوب اطراف مانند کافه، رستوران و موزه‌ها روی عصای خود دسترسی داشته باشید. اسپیکرهای داخلی و دکمه‌های تعبیه شده روی دسته شما را از استفاده هم‌زمان از دو دستگاه بی‌نیاز می‌کنند. حسگر‌های تشخیص مانع، هر چیزی که بالاتر از ارتفاع عصا باشد را از طریق لرزش و صدا به اطلاع شما می‌رسانند تا با برخورد ناگهانی با شاخه درختان و (اگر در ایران باشید صندوق صدقات) خداحافظی کنید. همچنین، دستیار هوشمند طراحی شده برای این عصا با تکیه بر چت جی‌پی‌تی با شما سخن می‌گوید و هر سؤالی که داشته باشید به شما پاسخ می‌دهد.

مسابقات ورزشی را لمس کنید: ابداع شرکت وان‌کورت زمین بازی را زیر دستان شما می‌آورد.

دستگاهی به اندازه یک لپ‌تاپ را تصور کنید که با استفاده از نقشه‌ای پیش‌ساخته، فعالیت بازیکنان و موقعیت توپ را در یک بازی فوتبال به‌صورت زنده به دستان شما نشان می‌دهد. این دقیقاً همان چیزی است که شرکت «وان‌کورت[vii]» در سیسان 2025 به نمایش گذاشته بود. محصول این شرکت بازی‌های زنده را به بازخورد لمسی تبدیل می‌کند تا کاربران نابینا بتوانند با لمس انگشتانشان بازی را حس کنند. روی این دستگاه از یک نقشه پیش‌ساخته سیلیکونی پوشیده شده است که برای هر ورزش و مسابقه متفاوت است و تعویض می‌شود. این نقشه‌ها به سفارش تیم‌ها،  ورزشگاه‌ها و سازمان‌ها طراحی می‌شوند. زیرِ نقشه، موتور‌های لرزشی قوی قرار دارند. دوربین‌های ویژه موجود در ورزشگاه اطلاعات مربوط به بازی را به‌صورت هم‌زمان به دستگاه وان‌کورت می‌رسانند و موتور‌های لرزشی با تأخیر بسیار کم مسابقه را برای تماشاگر قابل‌لمس می‌کنند. الگو‌های لرزشی مختلف رویداد‌های متفاوت بازی، مانند گل یا دریبل و خطا را از یکدیگر متمایز می‌سازند. این دستگاه که با همکاری و راهنمایی ورزش‌دوستان نابینا طراحی شده، تا کنون برای ورزش‌هایی از جمله بسکتبال، فوتبال و تنیس آزمایش شده است. «بری فریزر[viii]»  ،مدیر محصول وان‌کورت ،می‌گوید  وان‌کورت قصد دارد در آینده پشتیبانی از ورزش‌های دیگر مانند هاکی، موتور‌سواری و حتی بازی‌های کامپیوتری را نیز به دستگاه خود اضافه کند.

امکانات جدید در پوستی قدیمی: کمپانی با‌سابقه هوش مصنوعی را به دستگاه نویسه‌خوان می‌آورد

کاربران شبکه‌های اجتماعی تصاویری از یک دستگاه با قابلیت خواندن متون تایپ شده و دست‌نویس، توضیح تصاویر و تشخیص بارکد‌ها به اشتراک گذاشته‌اند. این دستگاه «وویس ای‌آی[ix]» نام دارد و توسط شرکت «پاتریوت ویژن[x]» به فروش می‌رسد. پاتریوت ویژن برای حدود 30 سال به تولید نویسه‌خوان‌های نوری و درشت‌نما‌ها پرداخته است. اکنون این شرکت با اضافه‌کردن هوش مصنوعی به‌ظاهر کلاسیک محصولات خود، به دنبال جذب مشتریان بیشتر و افزایش کارآمدی دستگاه‌های خود است.

وویس ای‌آی به شکل یک دستگاه رومیزی طراحی شده است. در میانه دستگاه فاصله‌ای خالی برای قراردادن اسناد، کتاب یا هر چیزی که روی آن نوشته‌ای وجود دارد (حتی یک بسته چیپس یا کرم مرطوب‌کننده) تعبیه شده است.

به‌محض قرارگرفتن جسم دارای نوشته در سطح مربوط، دستگاه شروع به اسکن نوشته‌ها می‌کند و  متن یافت‌شده به‌صورت صوتی برای کاربر خوانده می‌شود. در بخش رویی دستگاه دستگیره‌هایی برای تغییر سرعت و حجم صدا و دکمه‌هایی برای تنظیم وضعیت خوانش متن قرار دارد. با نگه‌داشتن دکمه پخش یا توقف، حالت هوش مصنوعی این دستگاه فعال می‌شود که به اینترنت نیازمند است. در صورت اتصال به اینترنت، دستگاه به کمک هوش مصنوعی توضیح دقیقی از شیء اسکن شده ارائه می‌کند. در صورت تشخیص وجود بارکد در تصویر اسکن شده، اطلاعات مربوط به بارکد نیز خوانده می‌شوند. پاتریوت ویژن اطلاعاتی از مدل هوش مصنوعی استفاده‌شده توسط این دستگاه ارائه نکرده است. نکته قابل‌توجه درباره این گروه خانوادگی کالیفرنیایی ادعای ساخت تمام قطعات دستگاه‌ها توسط خود شرکت است که در صورت صحت بسیار جالب به نظر می‌رسد.  با درنظرگرفتن این مسئله احتمال استفاده از یک مدل طراحی شده توسط خود شرکت برای ارائه توضیح تصویر نیز وجود دارد. نکته‌ای که شاید افراد را از خرید وویس ای‌آی منصرف کند، قیمت 3500 دلاری این دستگاه است که با وجود ابزار‌های چندکاره امروزی مانند موبایل‌ها و حتی عینک‌های هوشمند چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. البته یک دستگاه که در لحظه می‌تواند برای شما متون را بخواند یا شیء مدنظر شما را توضیح دهد، استفاده از آن بسیار آسان است و چندین نفر می‌توانند از آن استفاده کنند، قطعاً در شرایط خاص بسیار کارآمد خواهد بود.

 

گردآوری و ترجمه: علی پنجه‌ای

[i]  Csun assistive technology Conference

[ii] Anaheim

[iii] NVDA

[iv] Chat gpt

[v] WeWalk

[vi] integrated gps

[vii] OneCourt

[viii] Bree Fraser

[ix] Voice AI

[x] Patriot Vision