در شماره کنونی پیشخوان، مطالبی درباره تمرین تیراندازی با تفنگ برای نابینایان، یک دستگاه کمکی جدید برای جهت‌یابی و حرکت و سفرهای دسترسی‌پذیر می‌خوانید. همچنین یک بازی دسترسی‌پذیر معرفی شده است.
شلیک با اعتماد: یک شرکت آمریکایی اکنون تیراندازی را به نابینایان آموزش می‌دهد
در دنیایی که اغلب نابینایان از حضور در موقعیت‌های پرخطر محروم می‌شوند، شرکت «تروبل دیفنس[i]» در ایالت ویرجینیای شمالی آمریکا، تعریفی نو از توانمندسازی ارائه داده است. این شرکت که توسط «دی پارکر[ii]»، یکی از کهنه سربازان ارتش، و همسرش «شینا پارکر[iii]» بنیان‌گذاری شده، با رویکردی فراگیر و حرفه‌ای، دوره‌هایی جامع در زمینه دفاع شخصی و ایمنی سلاح گرم ارائه می‌دهد. اما آنچه این مجموعه را متمایز می‌کند، ارائه آموزش تیراندازی به نابینایان و کم‌بینایان است. «کریستین گرسمن[iv]» درباره این فعالیت مقاله‌ای را در نشریه بریل مانیتور منتشر کرده است.
داستان از یک درخواست ساده اما جسورانه آغاز شد. یکی از اعضای فدراسیون ملی نابینایان در تماسی با تروبل دیفنس از آن‌ها درباره برگزاری یک کلاس ایمنی و تیراندازی برای گروهی از افراد نابینا و کم‌بینا سؤال کرد. درحالی‌که چنین درخواستی می‌توانست با تردید یا نگرانی مواجه شود، پاسخ شینا پارکر فوری و مشتاقانه بود: “باعث افتخار ماست که به شما آموزش دهیم.”
این جمله کوتاه، سرآغاز تجربه‌ای فوق‌العاده شد و 9 نفر از نابینایان در یک کلاس جامع ایمنی و تیراندازی عملی شرکت کردند. این دوره تنها به آموزش تئوری با سلاح‌های تمرینی محدود نشد؛ شرکت‌کنندگان این فرصت را یافتند تا در میدان تیر واقعی، با تفنگ‌های دستی کالیبر ۲۲ و ۹ میلی‌متری تیراندازی کنند.
مربیان تروبل دیفنس، این دوره را با همان استانداردهای دقیقی که برای هر کارآموز دیگری به کار می‌برند برگزار کردند. هیچ‌گونه ترحم یا نگرش متفاوتی در کار نبود؛ تنها آموزشی حرفه‌ای که با درنظرگرفتن نیازهای دسترسی‌پذیری، بدون کاستن از سطح انتظارات، ارائه می‌شد.
کلاس با مرور چهار قانون جهانی ایمنی سلاح آغاز شد و شرکت‌کنندگان با یک تپانچه تمرینی بی‌خطر، اجزای مختلف سلاح مانند گَلَنگَدَن، خشاب و ماشه را با لامسه شناسایی کردند. سپس، در میدان تیر، هر کارآموز به همراه یک مربی، در خطوط مجزا قرار گرفت و نحوه ایستادن، گرفتن سلاح و هدف‌گیری را آموخت. مربیان با قراردادن هدف در سطح چشم و راهنمایی لمسی، به آن‌ها کمک کردند تا بادقّت شگفت‌انگیزی شلیک کنند. در پایان، هر فرد این فرصت را داشت تا با لمس‌کردن محل اصابت گلوله‌ها روی سیبل، از عملکردِ خود آگاه شود.
شرکت تروبل دیفنس با نادیده‌گرفتن ترس‌ها و پیش‌داوری‌های رایج، در وب‌سایت خود، «آموزش تطبیقی تیراندازی برای نابینایان و کم‌بینایان» را به‌عنوان یکی از خدمات رسمی خود اضافه کرده است. اگرچه رفتار منصفانه در هیچ نقطه‌ای از دنیا نباید نیازمند ستودن باشد؛ زمانی که نمونه چنین اتفاق‌هایی در دنیا بسیار کم است، باید از وجود آن‌ها قدردانی کرد.
همراهی هوشمند در مسیریابی: آشنایی با دستگاه پوشیدنی ان‌او‌ای
در دنیای فناوری‌های تسهیلگر زندگی افراد نابینا و کم‌بینا، استقلال در رفت‌و‌آمد و درک عمیق‌تر از محیط اطراف همواره یکی از بزرگ‌ترین اهداف بوده است. دستگاه پوشیدنی «ان‌او‌ای[v]» یکی از جدید‌ترین تلاش‌ها در این زمینه است که با ترکیب سه قابلیت کلیدی، تجربه‌ای نوین از مسیریابی مستقل را ارائه می‌دهد. یکی از جدید‌ترین قسمت‌های پادکست «آر‌ان‌آی‌بی[vi]» به معرفی این دستگاه پرداخته است.
کلمه ان‌او‌ای مخفف مسیریابی، موانع و هوش مصنوعی است. این دستگاه یک ابزار حرکتی پوشیدنی است که روی شانه‌ها قرار می‌گیرد و از یک دوربین پیشرفته در سمت چپ، یک پنل کنترل در سمت راست و یک بسته باتری در پشت گردن تشکیل شده است. طراحان ان‌او‌ای تأکید دارند که این دستگاه یک ابزار کمکی ثانویه است؛ یک همراه هوشمند که در کنار ابزارهای اصلی مانند عصای سفید، لایه‌ای جدید از اطلاعات را به کاربر ارائه کرده و درک او از محیط را غنی‌تر می‌سازد. عملکرد این دستگاه بر پایه سه قابلیت قدرتمند بنا شده است که هر یک به‌تنهایی چالش بزرگی را برای افراد نابینا حل می‌کند.
- مسیریابی دقیق
بخش مسیریابی به کاربر این امکان را می‌دهد که تا ۱۰ مقصد موردعلاقه خود را در اپلیکیشن همراه آن ذخیره کند. پس از انتخاب مقصد، دستگاه از طریق دستورات صوتی واضح و دقیق، او را راهنمایی می‌کند. این راهنمایی‌ها فراتر از یک جی‌پی‌اس معمولی است؛ برای مثال، علاوه بر گفتن “۱۰۰ متر جلوتر به چپ بپیچید”، دستگاه اطلاعات محیطی مانند نام خیابان و نقاط محبوب اطراف را نیز ارائه می‌دهد.
- تشخیص موانع
سیستم تشخیص موانع با استفاده از مجموعه‌ای از دوربین‌ها که به جلو، چپ و راست دید دارند، محیط را اسکن می‌کند. این دستگاه با بهره‌گیری از صدای سه‌بعدی، کاربر را از وجود موانع آگاه می‌سازد. کاربر همچنین می‌تواند دامنه تشخیص موانع را بر اساس نیاز خود (مثلاً ۱، ۲ یا ۴ متر) تنظیم کند.
- هوش مصنوعی و توصیف صحنه
شاید بتوان گفت انقلابی‌ترین بخش ان‌او‌ای، هوش مصنوعی آن است؛ این دستگاه با استفاده از بینایی کامپیوتری، می‌تواند محیط اطراف را برای کاربر توصیف کند. تصور کنید وارد یک کافه شلوغ می‌شوید؛ ان‌او‌ای می‌تواند با اسکن محیط، یک صندلی خالی را برای شما پیدا کند. این هوش مصنوعی همچنین می‌تواند مسیر پیش رو را تحلیل کرده و به شما بگوید که آیا مسیر برای عبور امن و باز است یا خیر. این سطح از درک محیطی، شکاف اطلاعاتی بزرگی را که افراد نابینا با آن مواجه هستند، پر می‌کند.
البته این فناوری محدودیت‌هایی نیز دارد. به دلیل اتکا به دوربین، استفاده از ان‌او‌ای در باران بسیار شدید توصیه نمی‌شود، زیرا قطرات آب دید دوربین را مختل می‌سازند. همچنین، قیمت ۴۰۰۰ پوندی این دستگاه ممکن است بسیاری را از خرید آن منصرف کند.
کشف دنیا بدون مرز: شرکت «سیبل هالیدیز» شما را به سفرهایی کاملاً دسترسی‌پذیر می‌برد
تصور کنید که همراه خانواده یا به‌تنهایی به یک سفر رفته‌اید و با مسائلی روبرو شده‌اید که این تجربه شیرین را به کام شما تلخ کرده است. مطمئناً برایتان پیش آمده که با خود فکر کنید دوست دارید سفر را دقیقاً همان‌طور که یک نابینا نیاز دارد تجربه کنید. اکنون، یک شرکت پیش‌گام به نام «سیبل هالیدیز[vii]» با ارائه سفرهایی کاملاً دسترسی‌پذیر و حمایت‌شده، این امکان را فراهم کرده است. این شرکت غیرانتفاعی با هدف فراهم‌کردن تعطیلاتی امن، الهام‌بخش و مستقل برای جامعه نابینایان تأسیس شده است. فلسفه اصلی سیبل هالیدیز این باور است که هر فردی، صرف‌نظر از توانایی‌هایش، باید فرصت تجربه دنیا با تمام شگفتی‌هایش را داشته باشد.
یکی از نوآورانه‌ترین جنبه‌های خدمات سیبل هالیدیز، استفاده از راهنمایان بینای محلی در هر مقصد است. این راهنمایان که به‌صورت تخصصی برای همراهی افراد نابینا آموزش‌دیده‌اند، روزانه بین ۱۰ تا ۱۲ ساعت همراه مسافران هستند. آن‌ها نه‌تنها در مسیریابی و اطمینان از ایمنی کمک می‌کنند، بلکه با دانش عمیقی که از فرهنگ، تاریخ و «رازهای محلی» دارند، تجربه‌ای اصیل و منحصربه‌فرد خلق می‌کنند. این رویکرد باعث می‌شود مسافران احساس نکنند که تنها یک توریست هستند، بلکه گویی در حال گشت‌وگذار در شهر به همراه یک دوست محلی‌اند.
دامنه مقاصد سیبل هالیدیز بسیار گسترده و متنوع است. از سواحل آفتابی و تاریخ غنی ایتالیا (سیسیل، رم، ناپل) و اسکاتلند گرفته تا ماجراجویی‌های هیجان‌انگیز در تایلند، ویتنام، کامبوج و حتی یک سافاری به‌یادماندنی در آفریقا؛ برای هر سلیقه‌ای گزینه‌ای وجود دارد. یکی از شگفت‌انگیزترین سفرهای آن‌ها، بازدید از «جزایر گالاپاگوس[viii]» است؛ تجربه‌ای که برای بسیاری از افراد، حتی افراد بینا، یک رؤیای دور از دسترس به نظر می‌رسد. لوسی، یکی از اعضای تیم سیبل هالیدیز که خود نیز کم‌بیناست، درباره سفر اولش با این شرکت می‌گوید: «می‌خواستم حس سفر مستقل و بدون اتکا به خانواده را تجربه کنم، اما درعین‌حال بدانم که از حمایت لازم برخوردارم.» این همان احساسی است که بسیاری از مشتریان پس از بازگشت از سفر بیان می‌کنند. آن‌ها نه‌تنها با خاطرات خوش، بلکه با اعتمادبه‌نفس و استقلالی تازه به خانه بازمی‌گردند. سیبل هالیدیز چیزی بیش از یک آژانس مسافرتی است و نشان می‌دهد که با رویکردی درست و حمایت حرفه‌ای، هیچ محدودیتی برای کشف دنیا وجود ندارد.
سرزمین لیویا: تجربه‌ای همه‌جانبه و دسترس‌پذیر در دنیای بازی‌های موبایل
دنیای بازی‌های موبایل عرصه‌ای است که اغلب در آن دسترسی‌پذیری برای افراد نابینا و کم‌بینا نادیده گرفته می‌شود. اما یک عنوان جدید به نام «سرزمین لیویا[ix]» که توسط استودیوی «اسپلیت اتم لبز[x]» برای سیستم‌عامل «آی‌او‌اس[xi]» ساخته شده، بر خلاف این رویه عمل کرده است. این بازی نقش‌آفرینی[xii] که به‌عنوان یکی از دسترس‌پذیرترین بازی‌های موبایل موجود شناخته می‌شود، نه‌تنها از سوی جامعه نابینایان با استقبال گسترده‌ای مواجه شده، بلکه توانسته نامزد دریافت جایزه معتبر «اپل دیزاین[xiii]» در سال ۲۰۲۵ شود. کانال یوتیوب «بلایند لایف[xiv]» در جدید‌ترین ویدئو منتشر شده به معرفی و آزمایش این بازی پرداخته است.
سرزمین لیویا یک بازی ماجراجویی کلاسیک است که در آن بازیکن در یک دنیای پهناور به گشت‌وگذار می‌پردازد، مأموریت‌ها [xv]را تکمیل می‌کند و شخصیت خود را ارتقا می‌دهد. اما نکته منحصربه‌فرد آن، مکانیسم مبتنی بر زمان واقعی است. به این معنا که سفر از یک نقطه به نقطه دیگر یا انجام یک مأموریت، مدت‌زمان مشخصی در دنیای واقعی به طول می‌انجامد. شما می‌توانید یک مأموریت را آغاز کنید، از بازی خارج شوید و پس از گذشت زمان موردنیاز، بازگردید تا پاداش خود را دریافت کنید. این پاداش‌ها شامل طلا، آیتم‌های جادویی، لباس و سلاح‌هایی است که به تقویت ویژگی‌های شخصیت شما (مانند قدرت، هوش و کاریزما) کمک می‌کنند.
تعهد توسعه‌دهندگان به دسترسی‌پذیری در تمام جنبه‌های بازی مشهود است. سرزمین لیویا، نه‌تنها با صفحه‌خوان‌های موبایل کاملاً سازگار است، بلکه امکانات گسترده‌ای را برای افراد کم‌بینا نیز فراهم کرده است. بازیکنان می‌توانند اندازه متن را به‌دلخواه بزرگ کنند و از حالت کنتراست بالا بهره ببرند. طراحی رابط کاربری به‌گونه‌ای است که حتی با بزرگ‌ترین اندازه‌های فونت، هیچ‌یک از المان‌های گرافیکی یا دکمه‌ها از کادر خارج نمی‌شوند؛ مشکلی که در بسیاری از اپلیکیشن‌ها رایج است.
در بخش تنظیمات، یک قسمت کامل به نام «دسترسی‌پذیری» وجود دارد که به بازیکنان اجازه می‌دهد بازخورد لرزشی [xvi]و نکات آموزشی را فعال یا غیرفعال کنند. علاوه بر این، بازی دارای یک بخش اجتماعی به نام «کمپ‌فایر[xvii]» است که در آن، بازیکنان می‌توانند با یکدیگر گفت‌و‌گو کرده و دستاوردهایشان را به اشتراک بگذارند.
سرزمین لیویا با طراحی هوشمندانه و تعهد عمیق به فراگیری جایگاه خود را به‌عنوان یک بازی سرگرم‌کننده و درعین‌حال کاملاً دسترس‌پذیر برای همه ثابت کرده است. نصب این بازی رایگان است، اما برای انجام تمام مراحل باید از پرداخت درون برنامه‌ای استفاده کنید. می‌توانید سرزمین لیویا را از اپ‌استور برای آی‌پد و آیفون دریافت کنید.
[i] Trouble Defense LLC
[ii] Dee Parker
[iii] Sheena Parker,
[iv] Christine Faltz Grassman
[v] NOA (Navigation, Obstacles, and AI)
[vi] RNIB tech talk
[vii] Seable Holidays
[viii] Galápagos Islands
[ix] Land of Livia
[x] Split Atom Labs
[xi] IOS
[xii] RPG
[xiii] Apple Design Award
[xiv] The blind life
[xv] Quests
[xvi] Haptic feedback
[xvii] Campfire
