کنفرانس تکنولوژی کمکی سیاِسیواِن که دانشگاه ایالت کالیفرنیا هرساله آن را برگزار میکند، امسال بعد از کنفرانس کاملاً مجازی سال ۲۰۲۱ که در آن محصولات جدید زیادی معرفی نشد، بهصورت حضوری برگزار شد. کنفرانس امسال به بزرگی کنفرانسهای سالهای قبل نبود؛ ولی بهاندازۀ کافی بزرگ بود و محصولات و تکنولوژیهای زیادی در آن معرفی شدند. آنچه در ادامه میخوانید، خلاصۀ گزارشی است که ماهنامه اَکسِس وُرلداز[1] این کنفرانس و نمایشگاه منتشر کرده است.
عبور و مرور با برنامه گودمپس
یکی از چالشهای مهمی که در هر کنفرانس بزرگ با آن روبهرو میشویم، موضوع عبورومرور بازدیدکنندگان بین بخشهای مختلف در کنفرانس است. طی سالها تراشهای بسیاری برای ارائۀ شکلهای مختلفی از راهنمایی برای پیمایش درونساختمانی در کنفرانسها صورت گرفته است؛ از توصیف مسیرها بهصورت نوشتاری گرفته تا سطح اولیهای از راهنمایی پیمایش با استفاده از بیکُونهای بلوتوسی. گودمَپس اِکسپِلُور یک برنامه رایگان برای آیاُواِس و اَندرُوید است که هم راهنمایی پیمایش خارج از ساختمانی و هم جهتیابی و راهنمایی پیمایش داخلساختمانی را برای ساختمانهایی ارائه میدهد که تکنولوژی مربوط به حرکت داخل آنها آماده شده است. بهجای استفاده از بیکون (راهنمای رادیویی)، یک ساختمان اول با یک دوربین قابل حمل اسکن میشود که از لیدار پشتیبانی میکند. لیدار، مخفف عبارتی به معنای تشخیص نور و اندازهگیری فاصله است و از آن برای اندازهگیری فاصله متغیر استفاده میشود؛ قابلیت خاصی که برای تشخیص اینکه دقیقاً چه اشیایی داخل یک ساختمان قرار دارند، بهکار میرود. لیدار نقشهای الکترونیکی از مسیر حرکت تهیه میکند. این همان کاری است که مغز انسان پیش از جابهجایی فرد انجام میدهد. وقتی کاربر برنامه گودمپس را باز میکند و محلی را به آن اضافه میکند که راهنمایی پیمایش برای آن در دسترس است، این موضوع به او اطلاع داده میشود و سپس کاربر میتواند تلفن همراه خود را بهصورت عمودی به سمت دیگری بگیرد تا از موقعیت خود مطلع شود. وقتی این موقعیت تشخیص داده شد، کاربر میتواند با راهنمایی برنامه به مکانهای مجاور برود؛ مثلاً نزدیکترین سرویس بهداشتی یا کافیشاپ. اگر کاربر انتخاب کند که از برنامه راهنمایی بگیرد، بعد از دریافت راهنمایی میتواند شروع به راهرفتن و دنبالکردن راهنمایی برنامه کند و هر ۶ تا ۹ متر راهنمایی جدیدی را دریافت کند. در تجربه ما این امکان در راهروها و فضاهای تعریفشده بهترین کارکرد را داشت؛ ولی در مکانهایی مثل فضای باز و بزرگ لابی یک هتل کاربرد کمتری داشت. همچنین در حال حاضر استفاده از این تکنولوژی در فضاهایی که چیدمان آنها معمولاً ثابت است، کاربرد موفقتری دارد؛ برخلاف یک سالن نمایشگاه که چیدمانش هربار برای هر رویداد تغییر میکند. برنامه هنوز در مراحل اولیه توسعه است و این کنفرانس فرصت فوقالعادهای را بهوجود آورد برای اینکه شرکت سازنده کارکرد این تکنولوژی را عملاً بهصورت زنده مشاهده کند.
یکی از مواردی که گودمپس را از سایر پلتفرمهای راهنمایی پیمایش درونساختمانی متمایز میکند، این است که هزینه پیادهسازی این تکنولوژی بسیار پایینتر از موارد مشابه است؛ زیرا نیازی به نصب و نگهداری بیکونهای بلوتوسی در سراسر ساختمان نیست؛ بلکه بهگفته شرکت سازنده این برنامه، فقط نیاز به بیکون در ورودی ساختمان است.
یادداشتبرداری بهتر با یادداشتبردار جدید شرکت هیمز
در سال ۲۰۲۱ شرکت هیمز بِرِیلسِنس۶، نسخه بهروزشده یادداشتبردار اندرویدی قبلی خود را ارائه داد. حالا هیمز برای نسخه مینییادداشتبردار بریل قبلی خود نیز بهروزرسانی و امکانات جدیدی را ارائه کرده است و آن را به بریلسنس۶ مینی تغییرنام داده است. این یادداشتبردار، ۲۰خانه بریل و همچنین پردازشگر مدرن هشتهستهای و ۱۲۸ گیگابایت حافظه دارد. این دستگاه همچنین یک دوربین ۱۳ مگاپیکسلی، بلوتوس نسخه ۵٫۱ و وایفای ۸۰۲٫۱۱ ایسی دارد که برای اجرای نسخههای بهروز اپلیکیشنهای اندرویدی سرعت مناسبی دارد. علاوه بر تفاوت قابلملاحظۀ این دستگاه در تعداد خانهها، بریلسنس ۶ مینی بهجای یک جای حافظه اِسدی با اندازه بزرگ، یک جای کارت حافظه میکرُو اسدی؛ بهجای بلندگوی استریو، یک بلندگوی مُونُو و بهجای چهار پورت یواِسبی کامل روی نسخه ۳۲خانهای دستگاه، دو پورت یواسبی-سی دارد. هم روی بریلسنس ۶ و هم بریلسنس ۶ مینی سیستمعامل اندروید نسخه ۱۰ قرار دارد که با وجود اینکه جدیدترین نسخۀ این سیستمعامل نیست؛ ولی توان اجرای برنامههای امروزی را دارد.
یکی از امکانات مفید این یادداشتبردار بریل، امکان اتصال آن به گسترۀ وسیعی از وسایل خارجی مثل وبکم یواسبی و بلندگوهای خارجی است.
یادداشتبرداری گویا با اوربیت اسپیک
اُوربیت ریسِرچ یک محصول جدید به نام اوربیت اِسپیک را معرفی کرد که یک دستگاه یادداشتبردار کوچک بر پایۀ گفتار است و قرار است در پاییز امسال به بازار عرضه شود. این دستگاه ۲۲۶ گرمی شبیه ولی کمی ضخیمتر از اوربیت رایتِر (صفحهکلید بریل ۹۹دلاری عرضهشده توسط این شرکت در سال ۲۰۲۰) است. درحالیکه اوربیت رایتر فقط یک صفحهکلید است که برای تایپ به تلفن همراه یا رایانه متصل میشود، اوربیت اسپیک همچنین امکانات پایه یادداشتبرداری که در برجستهنگارهای اوربیتریدِر ۲۰ و ۴۰ یافت میشود را البته بدون نمایشگر بریل دارد. امکانات اضافی مثل قابلیت دریافت کتاب از بوکشِر و سایر سرویسها هم در حال بررسی هستند. این دستگاه از یواسبی-سی برای شارژ استفاده میکند و شامل یک جای حافظه اسدی و جَک هدفون است.
استفاده از خدمات راهنمایی آیرا در رایانه
برنامه ارائه کمکدیداری آیرا سالهاست که خدمات خود را از طریق یک اپلیکیشن موبایلی ارائه داده است؛ اما برخی کاربران اغلب از این پلتفرم برای کارهای رایانهای استفاده میکنند. درحالحاضر دریافت کمک برای پیمایش در یک وبسایت که دسترسپذیر نیست یا انجام کارهای رایانهای، معمولاً به استفاده از یک برنامه به نام تیمویوِر نیاز دارد که روشی است برای کارکنان آیرا جهت مشاهده و کار با صفحۀ رایانه کاربر. هرچند این راهحلی قابلاعتماد است؛ اما معمولاً به مقداری آمادهسازی نیاز دارد و در بسیاری موارد قبل از اینکه هیچ کار مفیدی انجام شود، دقایقی که کاربر بابت آنها پول پرداخت میکند را هدر میدهد. نسخه دسکتاپ آیرا در پی تغییر این وضعیت است و گزینه تماس با کارکنان آیرا را مستقیم از رایانه برای کاربران فراهم کرده است. آیرا با تمرکز روی کارهای مربوط به رفتوآمد نابینایان کار خود را شروع کرد؛ اما کاربران به راههای جدیدی برای بهرهگیری از قدرت این خدمت فکر کردند و نیاز به کمک دیداری در سایر زمینهها در طول زمان گسترش یافت. نسخه دسکتاپ آیرا درحالحاضر در فاز آزمایشی است و انتظار میرود امسال منتشر شود.
چاپ گرافیکهای بریل با چاپگر ویوپلاس
ویپی رُوگ و روگشیت چاپگرهای بریل جدید با چاپ یکطرفه هستند که روی گرافیکهای با کیفیت بالا و تهیه تصاویر با جزئیات زیاد تمرکز دارند. این تصاویر معمولاً به کار آموزگاران یا طراحان آزمونهای استاندارد میآید. روگ با قیمت ۵۹۹۵ دلار از کاغذهای دارای سوراخ در دو طرف استفاده میکند؛ درحالیکه روگشیت که ۵۰۰ دلار گرانتر است، از کاغذهای بریده بدون سوراخ استفاده میکند. هر دو مدل با سرعت ۱۲۰ کاراکتر در ثانیه چاپ را انجام میدهند. البته مثل اکثر چاپگرهای دیگر، در هنگام چاپ تصاویر پیچیده، این سرعت تا حد قابلتوجهی کاهش مییابد.
اطلاع از جغرافیای دنیا با کره جغرافیایی گویا
یکی از تازهواردان به سالن نمایشگاه، شرکت اسپانیایی سیکسا فوتورُو بود. این شرکت انواع محصولات کمکی برای زندگی روزمره و اسباببازی شامل ساعتهای گویا و چند بازی تختهای را به نمایش درآورده بود؛ اما محصولی که بیشترین توجه را به خود جلب کرد، کره جغرافیایی گویا بود. این کره جغرافیایی با قطری کمی بیشتر از سی سانتیمتر، برجستگیهایی را برای رشتهکوهها و سایر ویژگیهای جغرافیایی بزرگ روی سطح خود داشت. این کره با یک قلم ارائه شده بود که کاربر میتوانست آن را به سمت محلهای مختلف روی کره بگیرد تا نام محل یا ناحیهای که قلم آن را لمس کرده است، برای او اعلام شود. تراکم، کرهای به این اندازه مثلاً برچسبگذاری هر ایالت یا کشور کوچک در جهان را غیرممکن کرده است؛ اما نسخۀ نمایشی بیش از ۱۴۰ نقطه در جهان را در خود جا داده بود. نسخههایی از این کره برای کشورهای مختلف در حال تولید است و انتظار میرود با قیمتی زیر ۲۰۰ دلار فروخته شوند.
مجهزشدن محصولات بیشتری از سونی به گفتار
سونی، یکی از شرکتهای غیرتخصصی حوزه نابینایان بود که امسال در نمایشگاه حضور داشت. علاوه بر محصولات قبلی مثل تلویزیون و پِلِیاِستِیشِن که دارای امکانات دسترسپذیری بودند، شرکت سونی محصولاتی را به نمایش گذاشته بود که هرچند برای افراد نابینا ساخته نشده بودند؛ احتمالاً با استقبال این مخاطبین روبهرو خواهندشد. یکی از این محصولات لینکبادز بود: یک جفت ایرباد بیسیم که یک سوراخ در مرکز خود دارند تا اجازه دهند صدای بیرون وارد گوشها شود. علاوه بر این، کنترلکنندۀ حجم صدای قابلتطبیق خودکار دستگاه طوری طراحی شده است تا حجم صدا را بسته به محیط تنظیم کند. سونی همچنین در حال کار روی دسترسپذیری در مجموعه گستردهای از محصولات از واکمنهای همراه گرفته تا دوربینهای ویدئویی است.
در قالب یک گزارش دیگر، به تفصیل در خصوص فناوریهای مربوط به چاپ بریل در نمایشگاه امسال پرداختهایم.
[1] . Access World