مراسم عزاداری محرم همهساله با انواع و اقسام آداب و رسوم در اقوام مختلف برگزار میشود؛ اما نابینایان همواره در این مراسمها به هر شکلی که اجرا شوند، نقشی غیرقابلانکار دارند. یکی از آداب و رسوم عزاداری که البته مشخص نیست اولینبار توسط چه کسی و در چه سالی انجام شده، مراسم داربستزنی است. البته از ویژگیهای بارز این مراسم این است که اجراکنندگان آن باید حتماً نابینا باشند. شکل اجرای آن هم به این صورت است که هیئتهای عزاداری مسیرهایی که نابینایان در آنها رفت و آمد میکنند را شناسایی میکنند و درست در وسط همان مسیر اقدام به نصب داربستهایی برای برپایی هیئت خود میکنند. این داربستها بعضاً طوری طراحی میشوند که در ارتفاع باشند و پایههای آن کمی آن طرفتر نصب شدهاند؛ درنتیجه عصای سفید نابینایان نمیتواند آنها را به فرد نابینا نشان دهد.
حال که نصب داربستها تمام شد، نوبت به اجرای مراسم داربستزنی میرسد. حتی گفته میشود ارزش معنوی این مراسم میتواند همسان با مراسمهایی همچون قمهزنی و امثال این نوع مراسمها باشد. در این مراسم، فرد نابینا طبق روال همهروزه از مسیر همیشگی خود جهت رفتن به مقصد موردنظرش استفاده میکند؛ با این تفاوت که احتمال میدهد سر راهش داربست نصب کرده باشند. اما چون به دنبال ارزش معنوی اجرای این مراسم است، با شور و شوق به مسیر خود ادامه میدهد و ناگهان با پیشانی به داربست موردنظر برخورد میکند. در اینجا اگر پیشانی کمی باد هم کند، کفایت میکند.
ولی اگر فرد نابینا اصرار داشته باشد بیشتر فیض معنوی شامل حالش شود، میتواند با سرعت بیشتری حرکت کند و درنتیجه با شدت بیشتری به داربست بعدی برخورد کند که پیشانی او مقداری شکافته شود و خونی ریخته شود. اینگونه، این مراسم با شکوه بیشتری اجرا میشود و درنتیجه، هم فرد نابینا و هم بانی هیئت بیشتر عزاداریشان مقبول خواهد بود. البته اگر دیگر بخواهند خیلی این مراسم را ایدهآل اجرا کنند، باید هم نوع نصب داربست و هم شدت برخورد فرد نابینا طوری باشد که سر فرد نابینا بشکند. اینگونه اگر شود، شاید حتی تمام گناهان طرفین هم بخشیده شود و با نفسی پاک به زندگی ادامه دهند. البته یکی از اتفاقات ناخوشایندی که در سالهای اخیر افتاده این است که این نوع داربستها در سطح معابر در ایام محرم مقداری کمتر دیده میشوند و اگر هم باشند، بعضیهایشان را با گونی، فوم، پارچه یا هر چیز نرم دیگری میپوشانند. بهاینشکل، در صورت برخورد فرد نابینا، هیچ آسیبی به وی وارد نخواهد شد. ما همینجا از بانیان هیئتهای عزاداری تقاضا داریم که این کار را نکنند و بگذارند جامعۀ نابینایان هم با خون خود در برگزاری هرچه باشکوهتر این مراسم نقشی هرچند کوچک داشته باشند.
اما از یک بعد دیگر هم اگر به موضوع نگاه کنیم، میبینیم که مسئولین هم در اجرای این مراسم نقش مؤثری دارند و حتی میتوان گفت که مُصِر به اجرای آن هستند؛ چراکه در تمام طول سال برنامهریزی کردهاند و برای مناسبسازی مبلمان شهری ساعتها جلسه گذاشتهاند و انواع طرحها و نقشهها را بررسی کردهاند و بعضیهایشان را هم حتی اجرا میکنند. اما محرم که میشود، درست برخلاف همین برنامههایی که خودشان طراحی کردهاند، رفتار میکنند. مثلاً هیئتهای عزاداری داربستهای خود را درست در مسیرهای ویژۀ نابینایان در پیادهروها نصب میکنند. مسئولین هم که تقریباً مطمئن هستند که فرد نابینا دقیقاً از همین مسیر عبور خواهد کرد، در این مورد تذکری به آن هیئت نمیدهند تا این مراسم با شور و حال هرچه بیشتر اجرا شود تا شاید مسئول مربوطه هم بهخاطر این همکاری که برای برگزاری آن کرده، کمی فیض معنوی قسمتش شود.
ما همینجا باید از بانیان هیئتهای عزاداری تشکر کنیم که در اجرای این مراسم باشکوه، نهایت همکاری را با نابینایان دارند. فقط خواهش کوچکی که از این عزیزان داریم این است که زمان اجرای این مراسم، دستمال کاغذی هم در کنار داربست مربوط بگذارید که فرد نابینا بعد از اجرای این مراسم، بتواند خون پیشانی خود را تمیز کند. البته اگر خون روی صورتش پخش شود، بهتر است؛ ولی بههرحال آخر کار باید آن را پاک کند که اگر دستمال کاغذی باشد، بهداشتیتر است. اگر یک آبمیوهای، شربتی چیزی هم در پایان مراسم به فرد نابینا بدهید که بهخاطر خونی که از دست داده فشارش نیفتد که دیگر خیلی عالی میشود.
از جامعۀ نابینایان هم تقاضا داریم که برای هرچه باشکوهتر اجرا شدن این مراسم، نهایت همکاری را داشته باشند. شنیده شده که برخی از نابینایان برای مختل کردن اجرای این رسم پرفیض، اقداماتی انجام داده و کمپینهایی را هم در این رابطه تشکیل دادهاند. ما همینجا این اقدام دوستانمان را محکوم میکنیم و به آنان توصیه میکنیم که به راه راست هدایت شوند و اجازه دهند که همگی در این ایام پربرکت با انجام رسوم مربوط به خود، به کفایت حظ معنوی شامل حالمان شود. خود ما بهشدت از این مراسم استقبال میکنیم و حاضریم با کله به سمت اجرای این مراسم برویم.
همچنینجا دارد از تمامی مسئولین مربوط که با وجود زحمات زیادی که برای مناسبسازی مبلمان شهری برای معلولین میکشند و در برگزاری مراسم داربستزنی نهایت همکاری را با جامعۀ نابینایان و هیئتهای عزاداری دارند، نهایت تشکر و قدردانی را داشته باشیم. شک نکنید که این همکاری شما بی اجر و مزد نخواهد بود و شما هم در معنویات حاصل از اجرای این مراسم سهیم هستید.
در پایان لازم است توضیح دهیم که ما در نهایت عدم صحت و سلامت عقلی این مطلب را به رشتۀ تحریر درآوردهایم؛ چراکه به تازگی از اجرای مراسم داربستزنی بازگشتهایم و به حدی با خلوص نیت با کله رفتیم به میان داربست بختبرگشته که نهتنها مغز ما جابهجا شد؛ بلکه داربست بیچاره هم به دو نیم شد. درنتیجه ازآنپس کمی مغزمان دچار اختلال شد و همان اندک کارایی خود را هم گویا از دست داده. پس خیلی در این شماره ما را جدی نگیرید و خودتان را به خطر نیندازید. در کل ما قابل اعتماد نیستیم و حالا که مغزمان هم عیب کرده، دیگر هیچ.
امید آنکه داربستزنیهایتان مقبول افتد. مغز عالی منفجر!
امضا: یخ نکنی نمکدون