نواک: نوای کتاب در گفتگو با صاحبنظران نابینا
رقیه شفیعی::کارشناس بخش نابینایان نهاد کتابخانههای عمومی ایلام
میهمان لحظات شما میشویم تا راجع به موسیقی و کتب مورد نیاز هنرجویان نابینا و شرایط و تهیه این کتب با یکی از فعالان این حوزه گپ و گفتی داشته باشیم.
در این مجال میزبان شهاب الماسی فارغالتحصیل کارشناسی موسیقی و کارشناس ارشد مدیریت امور فرهنگی شدهایم تا برایمان راجع به موسیقی و شرایط نت نویسی کتب موسیقی برای نابینایان صحبت کنند.
الماسی متولد 1360 است و موسیقی را از ده سالگی نزد پسر دایی خود آموخته و در مدرسه شاگرد مرحوم محمد رضا لکا بوده است. وی در 17 سالگی به مدت سه سال به عنوان مربی موسیقی مهد کودک فعالیت داشته است.
الماسی ابتدا به توضیحاتی در باب موسیقی و نقش آن در زندگی نابینایان میپردازد و سپس ادامه میدهد که افراد نابینا به دلیل محدودیتهای شغلی که دارند، تلاش کردهاند از راه موسیقی برای خود ایجاد شغل کنند. وی توضیح میدهد در سالهای گذشته که ساخت ملودیها متکی به نیروی انسانی بود نابینایان میتوانستن با شرکت در مراسمهای مختلف اعم از عمومی و خصوصی برای خود کسب درآمد کنند؛ اما امروزه این امر به وسیله برنامههای کامپیوتری که عمدتاً گرافیکی هم هستند انجام میگیرد و کمتر کسی از طریق روشهای قدیمی به ساخت ملودی میپردازد.
میهمان نواک همچنین به توضیح درباره مشکلات بر سر راه آموزش تخصصی موسیقی به نابینایان میپردازد و چالشهای پیش روی افراد نابینا برای آموختن موسیقی را بر میشمارد. وی ادامه میدهد که خود او از سال 93 تا کنون در زمینه تبدیل کتب موسیقی به بریل فعالیت داشته و میافزاید: اگر سازمانهای متولی امور نابینایان در این راستا به تولید کتب موسیقی بریل همت داشته باشند، یکی از اصلیترین چالشهای مهم بر سر راه آموزش تخصصی موسیقی برداشته خواهد شد.
الماسی در ادامه اسامی برخی از نابینایانی که در تهیه کتب موسیقی و تبدیل آنها به بریل فعالیت دارند را ذکر میکند. وی میافزاید این افراد بدون هیچگونه حمایتی تلاش دارند تا کتب موسیقی در اختیار هنرجویان نابینا قرار بگیرد هرچند فعالیتهای آنان به تنهایی کافی نیست و علاقهمندان به این کتب هم برای تهیه متحمل هزینههای زیادی هستند.
میهمان نواک توضیح میدهد: سالهای گذشته که بحث تحریم ایران مطرح نبود، میتوانستیم کتب موسیقی بریل را از کتابخانههای خارج از کشور امانت بگیریم و نتهای آنها را بنویسیم. اما امروزه چنین امکانی وجود ندارد. شهاب الماسی در ادامه این گفتوگو به این سؤال که آیا هنرمندان نابینای ایرانی امکان دریافت فایلهای آماده به چاپ بریل موسیقی را از دوستان خود در خارج از کشور ندارند؟ میگوید: آنها فایلهای زیادی که حاوی آموزش سازهایی چون آکاردئون، ویولن، کلارینت، گیتار و دیگر سازها است را برای دوستان خود در ایران ارسال کردهاند اما هزینه چاپ بریل آنها بالا است.
در نهایت الماسی لیستی از کتب موسیقی آماده به چاپ و یا چاپ شده بریل را برای علاقهمندان به موسیقی نام میبرد که میتوانند مورد استفاده هنرمندان قرار گیرند. علاقمندان به فراگیری موسیقی میتوانند مشروح این گفتگو را که حاوی اطلاعاتی ارزشمند در زمینه چگونگی دسترسی به منابع بریل یادگیری موسیقی است، در قالب یک فایل صوتی از وبسایت و کانالهای نسل مانا دریافت کنند.
در پایان یادآور میشویم که برای تهیه منابع مطالعاتی خود به بخشهای نابینایان کتابخانههای عمومی در سراسر کشور مراجعه فرمایید.