نواک: نوای کتاب در گفتگو با صاحب‌نظران نابینا
رقیه شفیعی: آموزگار دانش‌آموزان با آسیب بینایی
سلام و درود ویژه بر اهالی سرزمین کتاب و مطالعه؛ آنان که گم شده‌های دانش خود را از لابه‌لای سطور و ورق‌های کتب می‌جویند، کسانی که طلای وقت را فقط با طلای دانش معاوضه می‌کنند و اجازه نمی‌دهند وقت گران‌بهایشان صرف اموری کم ارزش‌تر از کتاب شود. هفته کتاب و کتابخوانی و کتابدار را گرامی می‌داریم و این مناسبت را به تمامی شما عزیزان که طرفداران این سرویس از نسل مانا هستید تبریک عرض می‌کنیم که لحظات ناب عمر‌تان را صرف خواندن و آموختن از کتاب‌ها کرده و می‌کنید.
در هفته‌ای که گذشت روز کتابدار را پشت سر گذاشتیم؛ لذا بر آن شدیم تا در این حوزه به استقبال میهمانی برویم که از وضع کتاب برای افراد با آسیب بینایی و کتابخانه‌های نابینایی برایمان صحبت کند.
محمدحسن احسان‌دوست یکی از فعال‌ترین کتابداران نابینای کتابخانه‌های عمومی، فارغ‌التحصیل رشته حقوق قضائی است که از نیمه دوم سال 1391 به عنوان کتابدار در کتابخانه مرکزی استان خوزستان بخش نابینایان و کم‌بینایان مشغول به کار شده است و در زمینه چاپ کتب بریل و ضبط کتاب‌های صوتی به افراد آسیب‌دیده بینایی خدمت‌رسانی می‌کند.
احسان‌دوست یکی از رسالت‌های کتابخانه‌های عمومی را ارائه خدمات کتابخانه‌ای به تمامی اقشار جامعه از جمله افراد معلول و به‌ویژه افراد آسیب‌دیده بینایی معرفی می‌کند و بیان می‌دارد در راستای ایجاد فرصت‌های برابر مطالعه برای نابینایان، مدیریت نهاد کتابخانه‌های عمومی تأسیس شده در کشور، خدمات مطالعاتی را به اعضای نابینا و کم‌بینا ارائه می‌دهد که شامل کتب بازار نشر است. وی می‌افزاید این کتاب‌ها در قالب‌هایی که برای افراد با آسیب بینایی مناسب باشد مانند کتب صوتی، بریل و کتاب‌های الکترونیک به آنها عرضه می‌شود.
میهمان نواک در بخشی از صحبت‌های خود معتقد است که ما نباید اجازه دهیم خط بریل از میان افراد نابینا و کم‌بینا رخت بربندد؛ زیرا خوانش و آشنا بودن با املای کلمات یک امر ضروری برای افراد تحصیل کرده و باسواد است؛ از این رو چاپ کتب بریل و استفاده اعضای کتابخانه‌های نابینایان از آن به تحقق این هدف کمک می‌کند.
احسان‌دوست در این پادکست راجع به نیاز‌های مطالعاتی افراد نابینا و کم‌بینا و نیز گرایش‌های موضوعی اعضا با آسیب بینایی توضیحاتی می‌دهد که شنیدن آن در فایل صوتی خالی از لطف نخواهد بود.
کتابدار مهمان نواک کار کتابداری را یک کار دلی می‌داند و فکر می‌کند که بسیاری از کتابداران چه بینا و چه نابینا، با دل و جان به انجام آن می‌پردازند؛ زیرا اگر قرار باشد از لحاظ حقوق و مزایا کار آنها را با سایر شغل‌ها مقایسه کرد، دیده می‌شود که حقوق آنها چشمگیر و قابل توجه نیست. از نظر احسان‌دوست مهم‌ترین دغدغه کتابداران نابینا امنیت شغلی‌ای است که هنوز برای آنها فراهم نشده و امیدوار است که این مشکل سر راه فعالیت کتابداران نیز حل شود تا با خیالی آسوده‌تر بتوانند به فعالیت بپردازند.
مهمان نواک در ادامه راجع به فرایند تولید کتب صوتی و تهیه کتاب‌های بریل توضیحاتی می‌دهد. از حق‌الزحمه گویندگان کتب صوتی و کار گویندگان داوطلب گرفته تا عدم تعیین ردیف بودجه برای تهیه کتب در بخش‌های نابینایان. در تهیه کتب بریل نیز عدم در اختیار گذاشتن اصل کتاب به تولید کننده بریل از سوی ناشرین و صحبت راجع به اپلیکیشن‌های ارائه کتاب و میزان استفاده نابینایان از آنها و همچنین معرفی کتاب از دیگر موضوعاتی است که در پادکست به آن پرداخته شده است که شما عزیزان را به شنیدن آن دعوت می‌کنم.
در پایان این گفت‌و‌گو کتابدار بخش نابینایان کتابخانه مرکزی اهواز امیدوار است که با اجرای قانون جامع حمایت از حقوق معلولان مسئله کتاب و کتابخوانی افراد نابینا هم تا حد بیشتری بهبود پیدا کند و افراد با آسیب بینایی از سردرگمی پیدا کردن کتاب‌های مورد نیاز خود رهایی یابند.
همراهان نواک برای تهیه کتاب‌های معرفی شده در پادکست و نیاز‌های مطالعاتی خود می‌توانید به بخش‌های نابینایان و کم‌بینایان کتابخانه‌های عمومی در سراسر کشور مراجعه فرمایید.
