نواک: نوای کتاب در گفتگو با صاحب‌نظران نابینا
رقیه شفیعی: کتابدار بخش نابینایان نهاد کتابخانه‌های عمومی ایلام
افراد موفق وقتی بخواهند عنصر «ما می‌توانیم» را به کار گیرند، تا جایی که توان خودشان و فرصت‌هایی که در اختیارشان قرار می‌گیرد اجازه دهد، تلاش می‌کنند تا سرحد ممکن خود و دیگرانی را که باور‌شان ندارند راضی کنند؛ گاهی این تلاش مؤثر واقع می‌شود و گاه باز دیگران همچنان نا‌باورانه به فعالیت‌های آن‌که خود را باور کرده است، می‌نگرند. این داستانِ مهمان نواک است که خود را باور کرده و قدم در راه ما می‌توانیم گذارده است.
محمد محقق، فارغ‌التحصیل روان‌شناسی، سال‌هاست که دنبال علاقۀ خویش رفته و از دوران نوجوانی وارد هنر‌های نمایشی شده است. او تجربۀ بازیگری و نمایشنامه‌خوانی را در کارنامۀ خود دارد و همچنین موفق به سه اجرای عمومی رسمی و شرکت در جشنواره‌های مختلف شده است. محقق از ده سال پیش به‌عنوان کارگردان نیز به فعالیت خود در هنر ادامه داده است.
هنرمند مهمان نواک در پاسخ به این سؤال که به‌عنوان فردی با آسیب بینایی چگونه توانسته در انتخاب هنر مورد علاقۀ خود موفق شود؛ پاسخ می‌دهد: در جامعه به‌واسطۀ شرایط تحمیلی که وجود دارد و محدودیت‌هایی که برای افراد نابینا هست، هرکس بنا بر شرایط خود سعی کرده است تاحدی خود را وفق دهد. خودِ من نیز هرچند مستثنا نبوده‌ام، اما تلاش کرده‌ام با‌اینکه در هنر جنبۀ دیداری اهمیت بیشتری دارد، با علاقه و پشتکار از پس این مهم برآیم.
محمد محقق در دورۀ نوجوانی با دیدن یک آگهی و ثبت‌نام در آموزشگاهی فعالیت خود را به‌عنوان هنر‌آموز شروع کرد و بعد‌ها به تئاتر علاقه‌مند شد. او با شرکت در کلاس‌های دانشجویان و هنرجو‌های جوان و دوستی و آشنایی با آنها توانسته است به دنبال راهی که دوست داشته برود.
محقق توضیح می‌دهد: اگر افراد نابینا علاقه‌مند این حوزه هستند، اولین و درست‌ترین و بهترین راه مطالعه و ورود به کارگاه‌های آموزشی است. او ادامه می‌دهد: در دهۀ هشتاد که ما وارد این حوزه شدیم به‌اندازۀ الآن دسترسی به منابع وجود نداشت، اما امروزه این مسیر با وجود فایل‌های صوتی و متنی، تا حد زیادی برای علاقه‌مندان هموار شده است.
هنرمند مهمان نواک دربارۀ نوع دسترسی خود در گذشته و اکنون می‌گوید که در سال‌های گذشته با تکیه بر یادداشت‌برداری و حافظه و کمک گرفتن از اطرافیان تلاش کرده است تا مشکلات سر راه مطالعۀ خویش را بردارد و اکنون با تکیه بر فناوری به‌راحتی می‌تواند متون مورد نیازش را مطالعه کند. او یادآوری می‌کند که امروزه شبکه‌های پخش خانگی با افزودن بخشی به‌عنوان «فیلم‌تئاتر» به خدمات خود کمک شایانی به علاقه‌مندان کرده‌اند تا بتوانند بخش بزرگی از تئاتر‌های سال‌های گذشته را به صورت فیلم ببینند و کسانی هم که تاکنون در سالن تئاتر حضور نداشته‌اند می‌توانند با استفاده از این بخش اطلاعات مهمی دربارۀ تئاتر به دست بیاورند.
محقق راجع‌به حیطۀ فعالیت‌های افراد نابینا و توانمندی‌های آنان نیز توضیحاتی می‌دهد. او مهم‌ترین مشکل در مورد بازیگری نابینایان و ورود آنان به حوزۀ فعالیت‌های نمایشی را اثبات توانایی‌های افراد نابینا و بالا بردن سطح آگاهی فعالان حوزۀ هنر نسبت به این توانایی‌ها می‌داند و باور دارد اگر افراد نابینا از اعتمادبه‌نفس کافی برخوردار باشند، برای شروع و کار کردن مشکلی نخواهند داشت.
محقق همچنین منابع مطالعاتی را برای دوستداران هنر نمایشی معرفی می‌کند و در پایان به تعریف خاطره‌ای می‌پردازد که شنیدن آن برای علاقه‌مندان پادکست نواک خالی از لطف نخواهد بود.
همراهان همیشگی نواک برای تهیۀ کتاب‌های مورد نیاز خود به بخش‌های نابینایان و کم‌بینایان کتابخانه‌های عمومی در سراسر کشور مراجعه فرمایید. شما همچنین می‌توانید فایل صوتی این گفتگو را از طریق وبسایت نسل مانا و کانال‌های ما در پیامرسان‌ها دریافت کنید.
