دوستان و همراهان عزیز نسل مانا، سلام!
این ماه با موضوع دسترس‌پذیر کردن ورزش، چرایی انتخاب ورزش آنلاین، اهمیت و ضرورت ورزش و بررسی این‌که چرا ما به ورزش نیازمندیم، با شما همراه هستیم.
مقدّمه: اهمیت ورزش
همان‌طور که می‌دانیم، همه انسان‌ها به دلیل عادت‌های نادرست، سبک زندگی کم‌تحرّک و شرایط شغلی خود، به‌تدریج دچار برخی آسیب‌ها و ناهنجاری‌های جسمی می‌شوند که در طول زمان می‌تواند عملکرد و کیفیت زندگی را تحت‌تأثیر قرار دهد یا حتی باعث ایجاد اختلال در زندگی آنان شود. به همین دلیل، لازم است با استفاده از ورزش، این آسیب‌ها را کاهش دهیم و از بروز مشکلات جدید در آینده پیشگیری کنیم. ورزش علاوه بر آثار جسمانی، ارتباطی مستقیم با روح، ذهن ما دارد. چه بسیار افرادی که ورزش را با هدف سلامت جسمانی با من آغاز کرده‌اند، اما در ادامه، با افزایش اعتمادبه‌نفس و بهبود وضعیت روحی، آن را به بخشی از سبک زندگی خود تبدیل کرده‌اند و آن را ادامه می‌دهند. یکی از دخترهای من همیشه می‌گوید: «ورزش زمانی است که می‌فهمم چقدر خودم را دوست دارم و چقدر کمک می‌کند از روزمرگی‌ها فاصله بگیرم». او همواره حال خوب ناشی از ورزش را باارزش‌ترین دستاورد خود می‌داند و معتقد است ورزش برایش همه چیز است.
بنابراین، اهمیت ورزش تنها در بُعد جسمانی خلاصه نمی‌شود؛ بلکه روح و روان را شکوفا کرده، اعتمادبه‌نفس و استقلال فردی را افزایش می‌دهد و قدرت تصمیم‌گیری و ابتکار عمل را بهبود می‌بخشد.
راهکارهای دسترس‌پذیر کردن ورزش
همه ما می‌دانیم که امکانات و محیط‌های ورزشیِ قابل‌دسترس، به‌ویژه در شهرهای کوچک، بسیار محدود است یا حتّی در برخی مناطق وجود ندارد. با این حال، روش‌هایی وجود دارد که می‌توان با بهره‌گیری از آن‌ها، ورزش را برای افراد بیشتری دسترس‌پذیر کرد. در ادامه، به چند راهکار اصلی اشاره می‌کنم:
۱. پیگیری برای ایجاد امکانات ورزشی در شهر محلّ زندگی
در هر شهری که زندگی می‌کنیم، می‌توانیم با طرح گفت‌وگو و همکاری با مربّیان و مدیران باشگاه‌ها، آنان را نسبت به نیازهای متنوّع و چالش‌های خود آگاه کنیم. بیان تجربه‌ها، محدودیت‌ها و علاقه‌مندی‌های شخصی می‌تواند موجب شود آن‌ها تغییراتی در سیستم آموزشی یا ساختاری خود ایجاد کنند تا افراد با شرایط مختلف بتوانند بدون نیاز به همراه، از امکانات ورزشی بهره‌مند شوند. به بیان دیگر، تغییر را باید از خودمان آغاز کنیم. نمونه‌ای از این همکاری‌ها، تلاش ارزشمند دوستان عزیز در اصفهان است که با پیگیری‌های فراوان، محیطی مناسب برای برگزاری کلاس‌های ویژه کودکان زیر ۱۰ سال فراهم کردند. به واسطه این همت، کودکان توانستند برای نخستین بار در کلاس‌های حرکات اصلاحی به‌صورت حضوری شرکت کنند. همچنین، نمونه دیگری از این کوشش‌ها به همیاری دوستان گرامی در برگزاری کلاس‌های حضوری بازمی‌گردد. در ابتدا به دلیل ناآشنایی با محیط و عدم شناخت از من، تمایلی به شرکت در کلاس‌های ورزشی نداشتند؛ اما با معرفی و حمایت صمیمانه این دوستان و جلب اعتماد خانواده‌ها، امکان تشکیل و اجرای تعداد زیادی از کلاس‌ها فراهم شد.
۲. معرفی مربّیان و باشگاه‌های قابل اعتماد
اگر در شهر خود مربّیان یا باشگاه‌هایی را می‌شناسید که صلاحیت و آگاهی کافی برای کار با افراد دارای شرایط متفاوت را دارند، آنان را به دیگران معرفی کنید. من شاگردان بسیاری دارم که پیش از شروع تمرین با من، ورزش‌هایی مانند پیلاتس، یوگا، ایکس‌بادی یا بدنسازی را تجربه کرده‌اند و سپس، با اطمینان، این فضاهای امن را به دوستان خود پیشنهاد داده‌اند.
با این کار، شما نه‌تنها به گسترش فرهنگ ورزش کمک می‌کنید، بلکه به سلامت جسمی و روحی دیگران نیز یاری می‌رسانید. در تجربه‌ای شخصی، یکی از دوستان هنگام مراجعه به باشگاهی با این مسئله مواجه شد که مسئول باشگاه هزینه عضویت را دو میلیون تومان اعلام کرد؛ اما به دلیل داشتن آسیب بینایی، قصد داشت مبلغی تقریباً دو برابر دریافت کند؛ بدون ارائه امکانات یا خدمات اضافه. همچنین، در برخی موارد، باشگاه‌ها درخواست حضور همراه به‌عنوان راهنما داشتند، حال آنکه امکان حضور همراه برای همه افراد فراهم نیست؛ بنابراین، توصیه می‌شود تنها محیط‌های ورزشی معتبر، امن و حرفه‌ای انتخاب و معرفی شوند.
۳. استفاده آگاهانه از اپلیکیشن‌های ورزشی
اگرچه امروزه اپلیکیشن‌های متنوّعی برای تمرین در خانه وجود دارد، اما باید با احتیاط از آن‌ها استفاده کرد. به‌عنوان مربّی، من معمولاً این اپلیکیشن‌ها را برای استفاده توصیه نمی‌کنم؛ زیرا، اجرای نادرست حرکات می‌تواند آسیب‌زا باشد. من معتقدم که حرکات اشتباه نه‌تنها مفید نیستند، بلکه ممکن است به بدن آسیب‌های جدی و جبران ناپذیری وارد کنند؛ برای مثال، یکی از دوستانم در حین تمرین با تلویزیون، به دلیل اجرای ناصحیح حرکات، دچار آسیب زانو شد و برای مدتی طولانی از ورزش دور ماند؛ بنابراین، تنها زمانی استفاده از این برنامه‌ها توصیه می‌شود که فرد با حرکات آشنایی کامل داشته باشد، یا زیر نظر مربّی حرفه‌ای تمرین کند و یا خودِ شخص ورزشکار حرفه‌ای باشد.
۴. ورزش آنلاین؛ فرصت یا چالش؟
با گسترش فناوری و تغییر سبک زندگی، ورزش آنلاین به یکی از گزینه‌های محبوب در میان افراد تبدیل شده است. از یوگا و فیتنس گرفته تا حرکات اصلاحی، بسیاری از فعالیت‌ها اکنون به‌صورت مجازی انجام می‌شوند پس استفاده از ورزش آنلاين متناسب با هدف و خواسته ورزشى شما و برنامه‌هاى شخصی‌سازی‌شده برايتان می‌تواند مفید واقع شوند. با این حال، باید توجّه داشت که تمرینات اصلاحی از حسّاس‌ترین و تخصصی‌ترین انواع ورزش هستند و اغلب نیاز به نظارت حضوری دارند. بسيارى از متخصصان حركات اصلاحى معتقدند اين حركات بايد به صورت حضورى انجام شوند و حرف آنان کاملاً درست است. ولى متأسفانه به خاطر عدم دسترسى به ورزش براى همه گروه‌های سنى و شرايط و نیاز خاص افراد به حركات اصلاحى نمی‌توان بر اين عقيده تكيه كرد.
پیشنهاد من این است که حداقل یک جلسه ارزیابی حضوری و چند جلسه تمرین حضوری برای یادگیری صحیح حرکات در نظر گرفته شود. در صورت نبودِ این امکان، می‌توان از اعضای خانواده یا مراکز ورزشی محلّی برای مشاهده و ارزیابی دقیق استفاده کرد. در غیر این صورت، توصیه به انجام حرکات اصلاحی نخواهد شد.
در ادامه، مزایا و معایب ورزش آنلاین از دیدگاه دوستان شرکت کننده در کلاس‌های آنلاین را نيز با هم بررسى خواهيم كرد.
ورزش آنلاین نیز مانند هر شیوه دیگری، مزایا و محدودیت‌های خاصّ خود را دارد.
از معایب آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارزیابی محدود و دقّت کمتر در اجرای حرکات،
- دشواری در انتقال جزئیات حرکتی،
- محدودیت برای گروه‌های سنی پایین‌تر از ۱۵ سال،
- نیاز به توضیحات طولانی‌تر برای اصلاح حرکات،
- وابستگی به اینترنت و احتمال قطعی ارتباط، همچنین حضور خانواده‌ها در فضای پشت صحنه و سروصداهای آزار دهنده.
در مقابل، مزایای ورزش آنلاین عبارت‌اند از:
- کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی در زمان،
- حذف رفت‌وآمد و کاهش اضطراب ناشی از حضور در محیط‌های شلوغ،
- بهبود بهداشت فردی و محیطی،
- استقلال بیشتر در تمرین بدون نیاز به همراه،
- دسترسی آسان به کلاس‌ها از هر مکان،
- عدم اختلال در سیستم شنوایی به خاطر موسیقی‌های بلند.
جمع‌بندی
ورزش، چه به‌صورت حضوری و چه آنلاین، راهی برای ارتقای کیفیت زندگی و حفظ سلامت است.
مهم آن است که با آگاهی، علاقه و استمرار به آن بپردازیم و شرایط را برای دیگران نیز تسهیل کنیم.
در بخش بعدی از پیک تندرستی نسل مانا، درباره روش‌های دسترس‌پذیر کردن محیط خانه برای ورزش، نحوه اجرای حرکات با و بدون وسایل ورزشی، و موضوعات کاربردی دیگر صحبت خواهیم کرد. اميدوارم تا این جای مطالب مورد استقبال شما قرار گرفته باشد. شما می‌توانید تجربيات خود را با ما به اشتراك بگذاريد.
شاد و پیروز باشید.
