سرانگشتان زن نابینا، در جستجوی طلای سرخ
زعفران میخواند از هر سو بهسوی خویشتن
کشتبان و مرد دهقان و همه خرد و کلان
تازه گردد وقت گل چیدن ز بوی خوش مشام
خنده بر لبها نشاند سکر مستی بیگمان
در گل ششبرگ زیبا و ظریف زعفران
یک کلاله با سه پرچم شد نهان
از کلاله، زعفرانِ سرخرنگ آید پدید
دلپسند و جالب و جذاب چونان ارغوان
سودها جویند زین گل در ره طبخ غذا
از برای رنگ و بوی و بهر زیبایی نان
شاید کمتر کسی باشد که گل زعفران را نشناسد. زعفران با گلبرگهای بنفش و پرچمهای نارنجی یکی از زیباییهای وصفناپذیر طبیعت است، اما امروزه این گل شگفتانگیز علاوه بر زیبایی وصفناپذیر، به محصولی کشاورزی پرطرفدار و تجارتی پرسود بدل شده است. در گذشتههای نهچندان دور، کشت زعفران بیشتر در منطقۀ خراسان انجام میشد، اما اکنون این محصول در بیشتر مناطق ایران کشت میشود و این موجب شده که صحبت کشت زعفران و کسب درآمد از این گل زیبا نقل محافل بسیاری باشد، اما شاید کمتر کسی توانایی افراد نابینا در کشت زعفران و اشتغال نابینایان در این حیطه را تصور کند. بله! کشت زعفران ازجمله مشاغلی است که نابینایان میتوانند به آن بپردازند. مشاهدۀ موفقیت خانم ناهید شیخهپور در کشت زعفران در منطقۀ کرمانشاه، دلیلی بر این ادعای ماست.
ناهید شیخهپور از نخستین کسانی است که پس از مشارکت در کلاسهای وزارت جهاد و کشاورزی در سال ۱۳۹۱ کشت زعفران را وارد کرمانشاه کردند. او در گفتگو با نسل مانا اظهار داشت که این طلای سرخ به آب کمی نیاز دارد و خاک خیلی مرغوبی هم نمیخواهد و در زمینهای با خاک درجه2 هم میروید. مهرماه، زمان مناسبی برای آبیاری این محصول است و این زمانی است که سایر محصولات کشاورزی برداشت شدهاند، اما کار به این سادگیها هم نیست و اگر آبیاری زودتر انجام شود، علفها بیشتر از گلها رشد میکنند و برداشت محصول را با مشکل مواجه میکند.
این نابینای موفق کرمانشاهی، کشت زعفران را از مرحلۀ کاشت تا برداشت، شغلی مناسب برای نابینایان میداند، چون یکبار محصول را میکارید و هفت یا هشت سال در پاییز، برداشت میکنید و اگر با جهاد کشاورزی قرارداد ببندید، مقداری از پیاز محصول را بهصورت یارانهای دریافت میکنید. گلدهی زعفران با توجه به شرایط آب و هوایی در ماههای مهر و آبان است. در روزهای اول، هر روز حدود سه کیلو گل و در روزهای اوج، حداکثر تا روزی صد کیلو گل برداشت میشود، اما باید مراقب بود که برای حفظ کیفیت، گلها در همان روز شکوفایی چیده شوند و زیر باران نمانند.
بخش جذاب و آسان این شغل برای نابینایان، جداسازی پرچمهای زیبای زعفران از گلهاست. به این صورت که سه رشته در وسط گل هست که باید محل اتصال این سه رشته از گل جدا شود. توانایی افراد نابینا در بهکارگیری لامسه و جداسازی پرچمها تنها با لمس کردن و بدون نگاه کردن، موجب شده این کار برای نابینایان بسیار راحتتر از دیگران باشد و شما میتوانید حدود دو کیلو گل را در یک روز پاک کنید. پس از جداسازی پرچمها باید آنها را در سینی یا روی پارچۀ نخی در معرض گرمای ملایم، کاملاً خشک کنید و اگر این کار بهدرستی انجام نشود، زعفرانتان کپک میزند، اما اگر این فرایند بهدرستی انجام شود؛ برخلاف سایر محصولات کشاورزی که برای جلوگیری از خراب شدن باید زود به فروش برسند، میتوانید زعفران را تا سه یا چهار سال در ظروف شیشهای دردار و در جاهای کمنور مانند کابینت نگه داشت؛ گویی همیشه در جیبتان پول نقد دارید و میتوانید محصولتان را در هر فصلی از سال بفروشید.
ناهید شیخهپور در پایان اظهار داشت: با توجه به شرایط اقتصادی کنونی و دشواری اشتغال نابینایان، کشت زعفران، گزینۀ مناسبی برای اشتغال و حتی کارآفرینی است.
او همچنین آمادگی خود را برای راهنمایی کسانی که قطعه زمینی دارند و علاقهمند به کشت زعفران هستند، اعلام کرد.